Bu Hafta Piyasaları Etkileyecek Kritik Gelişmeler Ekonomik Beklentiler, Eylül 2024’te dünya ekonomisi, küresel belirsizliklerle mücadele ederken merkez bankalarının faiz kararları, Çin ekonomisindeki yavaşlama, jeopolitik gerilimler ve yapay zekâ teknolojilerinin etkisi gibi önemli başlıklarla şekilleniyor. Bu hafta (9-15 Eylül 2024) küresel piyasaları yakından etkileyecek faktörler şunlar:
1. ABD ve Avrupa Merkez Bankası Faiz Politikaları
ABD ve Avrupa merkez bankalarının faiz politikaları, piyasaların en kritik gündem maddelerinden biri. ABD Merkez Bankası (FED), enflasyonla mücadelede önemli ilerlemeler kaydetse de, faiz oranlarının düşürülmesine ilişkin kararsız bir tutum sergiliyor. ABD’de ekonomik büyümenin yavaşlaması ve iş gücü piyasasındaki durgunluk sinyalleri, FED’in bir sonraki adımının ne olacağı konusunda belirsizliği artırıyor. Piyasalarda, eylül ayında bir faiz indirimi olasılığı konuşulsa da, enflasyon hala FED’in hedef seviyesinin üzerinde.
Öte yandan, Avrupa Merkez Bankası (ECB), bu hafta 25 baz puanlık bir faiz indirimi yapmaya hazırlanıyor. Euro bölgesinde ekonomik büyümenin durma noktasına gelmesi, bu indirimi zorunlu hale getiriyor. Ancak ECB’nin faiz indirimi, piyasaların likiditeyi artırma ve risk iştahını destekleme potansiyeline sahip.
Özellikle gelişmekte olan piyasalara yönelik sermaye akışları hızlanabilir.
2. Çin Ekonomisindeki Yavaşlama ve Deflasyon Tehlikesi
Çin ekonomisi, 2024 yılı boyunca büyüme ivmesini kaybetti ve deflasyon tehlikesi ile karşı karşıya kaldı. Çin’in sanayi ve gayrimenkul sektörlerinde yaşanan durgunluk, küresel ticaret zincirlerini de olumsuz etkiliyor. Bu zayıflama, özellikle Asya’daki diğer ekonomiler ve küresel tedarik zincirleri üzerinde büyük baskı yaratıyor.
Çin Merkez Bankası, parasal genişleme adımlarıyla ekonomiyi canlandırmaya çalışsa da, bu önlemler henüz istenilen sonuçları vermiş değil. Çin’in zayıflayan iç talebi, enerji ve hammadde fiyatlarını baskılayabilir. Ayrıca, Çin’in büyümesindeki yavaşlama, özellikle emtia ihracatçıları için olumsuz sonuçlar doğurabilir.
3. Jeopolitik Gerilimler ve Ticaret Savaşları
2024 yılında küresel ekonomiyi etkileyen bir diğer önemli faktör, jeopolitik gerilimler. ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşları, yarı iletken teknolojileri ve yapay zekâ rekabeti üzerinden derinleşiyor. ABD’nin Çin’e yönelik çip ihracatı kısıtlamaları, teknoloji sektöründeki tedarik zincirlerini sekteye uğratıyor.
Ayrıca, IMF ve diğer uluslararası kuruluşlar, ticaret kısıtlamalarının küresel ekonomiye olan etkilerinin ağırlaşacağı konusunda uyarıyor. Artan ticaret bariyerleri, özellikle gelişmekte olan ülkelerde %4’e kadar büyüme kaybına yol açabilir. Küresel ekonominin daha fazla bölünmesi (jeoekonomik fragmentasyon), ticaret akışlarını ve sermaye yatırımlarını olumsuz etkileyebilir.
4. Yapay Zekâ ve Teknolojinin Ekonomik Etkileri
Yapay zekâ (AI), 2024 yılında iş dünyasında devrim yaratmaya devam ediyor. Generatif yapay zekâ teknolojileri, üretimden hizmet sektörlerine kadar geniş bir alanda verimliliği artırma potansiyeline sahip. Ancak, yapay zekâ yatırımlarının hızla yayılması, kısa vadede iş gücü piyasaları üzerinde olumsuz etki yaratabilir.
Barclays’e göre, yapay zekâ özellikle gelişmiş ekonomilerde iş gücü eksikliğini telafi etme konusunda kritik bir rol oynayacak. Aynı zamanda, yapay zekâ uygulamaları, gelişmekte olan ülkelerin de rekabet avantajı kazanmasına yardımcı olabilir. Ancak, AI’nin hızla yayılması, mevcut iş modellerini köklü bir şekilde değiştirebilir ve küresel iş gücü dağılımında dengesizliklere yol açabilir.
5. Küresel Büyüme ve Bölgesel Farklılıklar
Dünya genelinde ekonomik büyüme beklentileri karışık bir tablo sunuyor. IMF, küresel büyümenin 2024’te %2,9seviyelerine gerilemesini öngörüyor. Ancak bu büyümenin büyük bir kısmı gelişmekte olan piyasalar tarafından sağlanacak. Özellikle Güney ve Doğu Asya, ekonomik aktivitenin güçlü kalmasını bekliyor. Diğer yandan, Avrupa ve ABD gibi gelişmiş ekonomilerde büyüme beklentileri zayıfladı.
Gelişmekte olan ekonomilerdeki güçlü büyüme, küresel ticaretin bir miktar toparlanmasına yardımcı olabilir. Ancak, gelişmiş ekonomilerdeki durgunluk, dünya genelinde ticaret hacmini sınırlayabilir ve küresel büyümenin daha düşük seviyelerde kalmasına neden olabilir.
Sonuç: Piyasalar İçin Ne Bekleniyor?
Eylül 2024’te küresel ekonomideki belirsizlikler, özellikle merkez bankalarının faiz kararları, Çin’in ekonomik yavaşlaması ve jeopolitik gerilimler etrafında şekilleniyor. ABD ve Avrupa merkez bankalarının faiz politikaları, piyasalarda likiditeyi artırma potansiyeline sahipken, Çin’deki ekonomik sorunlar küresel ticaret üzerinde baskı yaratıyor. Ayrıca, yapay zekâ teknolojileri, iş dünyasında büyük değişimlere yol açarken, küresel büyümenin bölgesel farklılıklarla devam etmesi bekleniyor.
Bu dönemde yatırımcılar, küresel büyüme dinamiklerini ve jeopolitik riskleri göz önünde bulundurarak daha temkinli stratejiler izleyebilir.
